Iba't Ibang Uri Ng Organisasyon Ng Negosyo: Alamin!
Pagdating sa mundo ng negosyo, hindi lang iisang daan ang tatahakin mo. Maraming istruktura at organisasyon na pwedeng pagpilian, at ang bawat isa ay may kanya-kanyang bentahe at disbentahe. Kaya naman, mahalagang pag-aralan at unawain ang iba't ibang uri ng organisasyon ng negosyo para makapili ka ng pinakaangkop sa iyong mga pangangailangan at layunin. Tara, tuklasin natin ang mga ito!
Sole Proprietorship: Ang Simpleng Simula
Ang sole proprietorship ang pinakasimple at pinakakaraniwang uri ng organisasyon ng negosyo. Dito, ang negosyo ay pag-aari at pinapatakbo ng isang tao lamang. Madali itong itayo at hindi nangangailangan ng masyadong papeles. Ikaw, bilang sole proprietor, ang direktang nakikinabang sa lahat ng kita ng negosyo.
Bentahe ng Sole Proprietorship
Isa sa mga pangunahing bentahe ng sole proprietorship ay ang simpleng proseso ng pagtatayo. Hindi mo kailangan ng maraming requirements o legal na dokumento para makapagsimula. Konting permit lang mula sa lokal na pamahalaan, pwede ka nang umpisahan ang iyong negosyo. Dagdag pa rito, ikaw ang boss. Wala kang ibang kailangang konsultahin o hingan ng permiso pagdating sa mga desisyon. Lahat ng kita ay sa iyo rin, kaya mas ganado kang magtrabaho at palaguin ang iyong negosyo.
Disbentahe ng Sole Proprietorship
Gayunpaman, mayroon din itong mga disbentahe. Ang pinakamalaking concern ay ang personal liability. Ibig sabihin, kung magkautang o magkaroon ng legal na problema ang iyong negosyo, personal mong sagot ang mga ito. Pwede kang habulin sa iyong mga personal na ari-arian para bayaran ang mga utang ng negosyo. Isa pa, mahirap makakuha ng malaking kapital. Dahil ikaw lang ang nagpopondo sa negosyo, limitado ang iyong resources. Mahirap din makakuha ng loan mula sa mga bangko dahil itinuturing kang high-risk borrower.
Sino ang Nababagay sa Sole Proprietorship?
Ang sole proprietorship ay swak sa mga small-scale businesses tulad ng mga online shops, freelance services, at mga independent consultants. Kung nagsisimula ka pa lang at gusto mong subukan ang iyong ideya sa negosyo, ito ang magandang opsyon para sa iyo. Basta't tandaan na maging maingat sa paghawak ng pera at iwasan ang pagkakautang nang sobra.
Partnership: Ang Lakas ng Dalawa (o Higit Pa)
Ang partnership ay isang uri ng organisasyon ng negosyo kung saan dalawa o higit pang tao ang nagkasundo na pagsamahin ang kanilang resources at kakayahan para magpatakbo ng isang negosyo. Mayroong dalawang pangunahing uri ng partnership: ang general partnership at ang limited partnership.
General Partnership
Sa general partnership, lahat ng partners ay may pantay na responsibilidad sa pamamahala ng negosyo at personal na pananagutan sa mga utang at obligasyon nito. Ibig sabihin, kung magkautang ang negosyo, lahat ng partners ay mananagot dito gamit ang kanilang personal na ari-arian.
Limited Partnership
Sa limited partnership, mayroong dalawang uri ng partners: ang general partners at ang limited partners. Ang general partners ang may responsibilidad sa pang-araw-araw na operasyon ng negosyo at personal na pananagutan sa mga utang nito. Samantalang ang limited partners ay may limitadong pananagutan lamang, depende sa kanilang investment sa negosyo.
Bentahe ng Partnership
Ang partnership ay may ilang bentahe kumpara sa sole proprietorship. Una, mas madaling makakuha ng kapital. Dahil dalawa o higit pang kayong nag-ambag ng pera, mas malaki ang inyong puhunan. Pangalawa, mas maraming expertise. Bawat partner ay may kanya-kanyang skills at karanasan na makakatulong sa pagpapalago ng negosyo. Pangatlo, mas maraming oras. Pwede kayong maghati-hati sa mga gawain at responsibilidad, kaya hindi mabibigat sa isa lang.
Disbentahe ng Partnership
Gayunpaman, mayroon din itong mga disbentahe. Isa sa mga pangunahing concern ay ang potensyal na conflict sa pagitan ng mga partners. Dahil magkakaiba kayo ng personalidad at opinyon, maaaring magkaroon ng hindi pagkakasundo sa mga desisyon. Mahalaga na magkaroon ng malinaw na kasunduan o partnership agreement para maiwasan ang mga ganitong problema. Isa pa, sa general partnership, lahat ng partners ay responsible sa mga pagkakamali ng isa't isa. Kung nagkamali ang isang partner, lahat kayo ay madadamay.
Sino ang Nababagay sa Partnership?
Ang partnership ay swak sa mga magkakaibigan o magkakapamilya na gustong magnegosyo nang magkasama. Ito rin ay magandang opsyon para sa mga may kanya-kanyang expertise na gustong pagsamahin ang kanilang talento para makabuo ng isang mas malaking negosyo. Basta't siguraduhin na mayroon kayong malinaw na kasunduan at nagkakaisa kayo sa mga layunin.
Corporation: Ang Malaking Liga
Ang corporation ay isang mas kompleks na uri ng organisasyon ng negosyo. Ito ay itinuturing na isang hiwalay na legal entity mula sa mga nagmamay-ari nito, ang mga shareholders. Ibig sabihin, ang corporation ay may sariling pagkakakilanlan, kapangyarihang magmay-ari ng ari-arian, magkautang, at magsampa o kasuhan.
Uri ng Korporasyon
Mayroong dalawang pangunahing uri ng korporasyon: ang stock corporation at ang non-stock corporation. Ang stock corporation ay nagbebenta ng stocks o shares sa mga investors para makalikom ng kapital. Samantalang ang non-stock corporation ay hindi nagbebenta ng stocks at karaniwang itinataguyod para sa charitable, educational, o religious purposes.
Bentahe ng Korporasyon
Ang korporasyon ay may maraming bentahe. Una, limited liability. Ang mga shareholders ay hindi personal na mananagot sa mga utang at obligasyon ng korporasyon. Ang kanilang pananagutan ay limitado lamang sa halaga ng kanilang investment. Pangalawa, madaling makalikom ng kapital. Sa pamamagitan ng pagbebenta ng stocks, mas madaling makakuha ng malaking halaga ng pera. Pangatlo, perpetual existence. Ang korporasyon ay patuloy na mag-e-exist kahit magbago ang mga shareholders o managers nito.
Disbentahe ng Korporasyon
Gayunpaman, mayroon din itong mga disbentahe. Ang pagtatayo ng korporasyon ay mas mahal at mas komplikado kumpara sa sole proprietorship at partnership. Kailangan mo ng maraming legal na dokumento at permit. Dagdag pa rito, ang korporasyon ay napapailalim sa mas maraming regulasyon at buwis. Kailangan mong magbayad ng corporate income tax at iba pang buwis. At ang kita ng korporasyon ay maaaring double taxation, una sa corporate level at pangalawa sa individual level kapag natanggap ng shareholders ang dividends.
Sino ang Nababagay sa Korporasyon?
Ang korporasyon ay swak sa mga malalaking negosyo na nangangailangan ng malaking kapital at gustong protektahan ang kanilang personal na ari-arian. Ito rin ay magandang opsyon para sa mga negosyong may komplikadong istruktura at gustong magkaroon ng mas malinaw na governance.
Cooperative: Sama-samang Pag-unlad
Ang cooperative ay isang organisasyon na pag-aari at pinapatakbo ng mga miyembro nito. Layunin nitong magbigay ng serbisyo sa mga miyembro, hindi para kumita ng malaki. Ang mga miyembro ay nag-aambag ng kapital at nakikilahok sa pamamahala ng cooperative.
Uri ng Cooperative
Mayroong iba't ibang uri ng cooperative, depende sa kanilang layunin. Ilan sa mga ito ay ang credit cooperative, consumer cooperative, producer cooperative, at marketing cooperative.
Bentahe ng Cooperative
Ang cooperative ay may ilang bentahe. Una, democratic control. Bawat miyembro ay may pantay na karapatan sa pagdedesisyon, regardless kung gaano kalaki ang kanyang investment. Pangalawa, shared benefits. Ang kita ng cooperative ay binabalik sa mga miyembro sa pamamagitan ng dividends o patronage refunds. Pangatlo, community development. Ang cooperative ay nakakatulong sa pagpapaunlad ng komunidad sa pamamagitan ng pagbibigay ng trabaho at serbisyo.
Disbentahe ng Cooperative
Gayunpaman, mayroon din itong mga disbentahe. Ang pagkuha ng desisyon ay maaaring mas matagal dahil kailangang konsultahin ang lahat ng miyembro. Isa pa, ang paglago ng cooperative ay maaaring mas mabagal dahil limitado ang kapital nito.
Sino ang Nababagay sa Cooperative?
Ang cooperative ay swak sa mga grupo ng tao na gustong magtulungan para maabot ang kanilang mga pangangailangan. Ito rin ay magandang opsyon para sa mga komunidad na gustong magkaroon ng sariling negosyo at kontrolin ang kanilang ekonomiya.
Pagpili ng Tamang Organisasyon
Ang pagpili ng tamang uri ng organisasyon ng negosyo ay isang mahalagang desisyon. Dapat mong isaalang-alang ang iyong mga layunin, resources, at risk tolerance. Kung nagsisimula ka pa lang at gusto mong subukan ang iyong ideya, ang sole proprietorship ang maaaring pinakamagandang opsyon. Kung gusto mong makipagsosyo sa iba, ang partnership ang maaaring mas angkop. Kung kailangan mo ng malaking kapital at gusto mong protektahan ang iyong personal na ari-arian, ang korporasyon ang maaaring mas mainam. At kung gusto mong magtulungan sa iba para maabot ang inyong mga pangangailangan, ang cooperative ang maaaring tamang pagpipilian.
Kaya guys, pag-aralan mabuti ang bawat uri ng organisasyon ng negosyo at piliin ang isa na pinakaangkop sa iyong sitwasyon. Good luck sa iyong pagnenegosyo!